Patrice Flichy¨Χρήση και Ιδιοποίηση Τεχνολογιών

Κανένα μέσο ποτέ δεν βγήκε τελειοποιημένο και πανέτοιμο μέσα από το κεφάλι του εφευρέτη του. Χρειάστηκαν οι συνεισφορές πολλών ερευνητών για να αναδυθεί —μέσα από τις διάφορες δυνατές υποθέσεις— αυτό που αποδείχτηκε τελικά πραγματοποιήσιμο και εφικτό.

Κάθε καινοτομία εμφανίζεται ως το επίκεντρο βίαιων αντιπαραθέσεων.

Οι αντιπαραθέσεις αυτές μπορεί να είναι τεχνικής φύσεως (πρέπει να επιλέξουμε μια ηλεκτρομαγνητική ή, αντίθετα, μια ηλεκτρονική λύση;).

Μπορεί να αφορούν την τεχνολογική χρήση της καινοτομίας (τα ερτζιανά πρέπει να περιοριστούν στην εργαστηριακή έρευνα ή, αντίθετα, να χρησιμεύσουν στη μετάδοση της πληροφορίας;) ή

ακόμα την κοινωνική εφαρμογή της (θα πρέπει ο φωνογράφος να είναι όργανο γραφείου ή, αντίθετα, μια συσκευή για όλη την οικογένεια;).

Οι συγκρούσεις μπορεί επίσης να επικεντρώνονται στην οικονομική εκμετάλλευση του προϊόντος (πώς θα πληρώσουν οι ακροατές του ραδιοφώνου την παρεχόμενη υπηρεσία: μέσω της συνδρομής ή μέσω της διαφήμισης;).

Ποια είναι η έκβαση και ο τρόπος επίλυσης τους;

 «Η σημασία μιας καινοτομίας» γράφει ο Fernand Braudel «είναι καθ' ολοκληρίαν συνάρτηση της κοινωνικής ώθησης που τη στηρίζει και την επιβάλλει». Ο ρόλος αυτής της «κοινωνικής ώθησης» στην εφεύρεση των μηχανών επικοινωνίας μελετήθηκε λιγότερο απ' ό,τι θα έπρεπε.

Πολλές ιστορικές πραγματείες περί τεχνολογίας δεν ενδιαφέρονται για τις χρήσεις. Ακριβέστερα, αποδέχονται σιωπηρά ότι η χρήση των διάφορων μηχανών πηγάζει με φυσικό τρόπο από τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά.

Αντίστροφα, ορισμένα ρεύματα στο χώρο της κοινωνιολογίας της τεχνολογίας ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την ιδιοποίηση και τη διάδοση των τεχνητών αντικειμένων τα οποία αντιμετωπίζονται ως «μαύρα κουτιά».

Η ιστορία κάθε εφεύρεσης είναι μια σειρά μετατοπίσεων τόσο εντός του τεχνολογικού και του κοινωνικού πεδίου, όσο και από το ένα στο άλλο.

Μόνο στο τέρμα μιας μακράς πορείας σταθεροποιείται ένα νέο σύστημα επικοινωνίας, και όλα τα στάδια αυτής της πορείας αξίζουν μελέτη.

Καθώς μια νέα τεχνολογική (ή και επιστημονική) διάταξη περνά από το ένα περιβάλλον στο άλλο, κάποια στιγμή θα γίνει αντικείμενο «σύλληψης»,  δηλαδή ιδιοποίησης.

Αποσπάσματα απο:
Patrice Flichy, Η ιστορία της σύγχρονης επικοινωνίας
Τίτλος πρωτοτύπου: Une histoire de la communication moderne
Copyright 1997, Editions La Decouverte & Syros
Copyright για την ελληνική γλώσσα: Εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ —Αλ. Μάμαλης και Σία Ο.Ε.
Πρώτη έκδοση: Ιούλιος 2004 ISBN: 960-7778-79-0